Ambities voor Tielt vertaald in meerjarenplan 2020 - 2025

Meerjarenplan 2020 - 2025

05/12/2019 - 11:46

Op 5 december 2019 keurde de gemeenteraad en raad voor maatschappelijk welzijn het 'strategisch meerjarenplan 2020-2025' goed. Ofwel: de plannen voor waar we de komende zes jaar in Tielt volop voor gaan. Want het meerjarenplan vertelt je als inwoner: wat we doen, wanneer we dit allemaal voorzien en met welk budget.

Net zoals in alle Vlaamse steden en gemeenten wordt aan het einde van dit eerste jaar van de nieuwe legislatuur het meerjarenplan 2020-2025 voorgesteld. Daarin wordt beschreven wat het lokaal bestuur Tielt de komende zes jaar zal doen, wat dat zal kosten en hoe dat gefinancierd wordt. Voor het lokaal bestuur Tielt is een meerjarenplan opgemaakt voor de stad, het OCMW, Zorg Tielt en het Autonoom Gemeentebedrijf (AGB) Tielt.

Stad Tielt wil een duurzame en gezonde financiële situatie bereiken en de schuldafbouw verderzetten. Binnen die strakke financiële context willen het stadsbestuur toch de noodzakelijke investeringen (ten belope van ruim 47 miljoen euro) worden gerealiseerd.

Traject

De opmaak van het meerjarenplan werd goed voorbereid tijdens het afgelopen jaar. Gestart werd er met een ruime omgevingsanalyse waarbij de 'foto' werd gemaakt van Tielt. Alle relevante informatie, tendensen en prognoses (bv. stijgend aantal inwoners, aantal ondernemingen en zorginstellingen,...) werden hierin opgenomen en vormden de basis van de nieuwe plannen.

Met het aantreden van een nieuwe bestuursploeg begin 2019 werd een bestuursakkoord opgemaakt. In dat document zijn duidelijke klemtonen en eerste keuzes voor de komende zes jaar vastgelegd.

Ook de tevredenheid, noden en verwachtingen van de diverse adviesraden werden opgelijst in een memorandum dat onder meer overgemaakt werd aan alle lokale politieke partijen. Daarenboven werden verschillende insteken en feedback - zowel formeel (schriftelijk) als informeel - uit de diverse adviesraden meegenomen tijdens het totstandkomingsproces van het meerjarenplan.

Tot slot werd er ook informatie verzameld door te peilen naar de noden, verwachtingen, behoeften en tevredenheid van de burger. De keuze om dat te doen via het digitale platform ‘Kies Mee’ werd ingegeven door de wil om ook de niet-georganiseerde burger te horen. Op die manier hebben we de lokale uitdagingen in kaart gebracht. Met de opmaak van het meerjarenplan 2020-2025 hebben we ingespeeld op die uitdagingen. Dat resulteerde in een document waarin beleidsdoelstellingen zijn vooropgesteld, met actieplannen en acties die dit alles concretiseren.

Krachtlijnen

Hoewel de krachtlijnen van het meerjarenplan hiermee vastliggen, is het een dynamisch instrument, dat mee evolueert en rekeninghoudt met op vandaag nog ongekende gebeurtenissen en maatschappelijke evoluties.

Deze legislatuur wil zich vooral laten kenmerken door een doorgedreven en breed investeringsbeleid, dat gepaard gaat met een gezonde financiële situatie. Hiermee willen we een inhaalbeweging ten opzichte van de afgelopen jaren inzetten, evenwel zonder afbreuk te doen aan de ingezette schuldafbouw. Een investeringslegislatuur is dan ook onvermijdelijk willen we het stedelijk patrimonium behouden en niet verder laten verloederen. Ook de staat van het wegennet kan niet nog eens zes jaar onveranderd blijven.

De komende zes jaar zal het lokaal bestuur daarom ruim 47 miljoen euro investeren op het grondgebied van Tielt. De stad en het OCMW nemen het leeuwendeel aan investeringen (ruim 40 miljoen) voor hun rekening, het Autonoom Gemeentebedrijf en Zorg Tielt respectievelijk 1 en 6 miljoen euro in de periode 2020-2025. De investeringen voor de komende legislatuur situeren zich op de hierna aangegeven vlakken.

Voor de periode 2020-25 wordt ongeveer 16 miljoen euro voorzien voor het onderhoud en de heraanleg van wegenis. Naast het reguliere onderhoud van bestaande wegen, zullen we verder werk maken van de heraanleg van de Neringenstraat en zal er meegewerkt worden aan de heraanleg van bovenlokale weginfrastructuur (o.m. Deinsesteenweg). Uiteraard wordt voor al die projecten gepoogd om een maximum aan subsidies binnen te halen. Bij de (her)aanleg en onderhoud van de wegenis zal steeds maximaal rekening gehouden worden met de verkeersleefbaarheid in de centra. Stad Tielt voert een actief beleid rond verkeer en mobiliteit waar fietsen centraal staat. We investeren in veilige fietsverbindingen en kwalitatieve voetpaden. Daarnaast zullen hiervoor ook kleinere ingrepen gebeuren op strategische plaatsen. Hiervoor wordt nog een mobiliteitsbudget voorzien van 1,2 miljoen euro.

Tijdens deze legislatuur zal er ook een inhaalbeweging gebeuren op het vlak van onderhoud aan de verschillende stadsgebouwen (inclusief socioculturele infrastructuur en via AGB). Hierbij staan duurzaamheid en energiezuinigheid steeds voorop. Voor dit onderhoud van gebouwen wordt in totaal een budget van 3,3 miljoen euro gereserveerd. Daarnaast zal de komende jaren ook werk gemaakt worden van een passende locatie voor beide academies (4 miljoen euro). Tot slot wordt er ook geïnvesteerd in de aankoop van de grond voor en de bouw van een nieuwe brandweerkazerne in Tielt; voor beide zaken is 3.865.000 euro voorzien.

Binnen Zorg Tielt wordt 5,6 miljoen geïnvesteerd, waarvan 3,5 miljoen gaat naar de bouw van een nieuw dagverzorgingscentrum en extra serviceflats op de site Deken Darras.

Voor de verdere uitvoering van het stadsvernieuwingsproject PPS Kortrijkstraat wordt er ruim 3,45 miljoen euro uitgetrokken. Daarmee kunnen niet alleen de ontbrekende percelen grond aangekocht worden, ook middelen voor de nodige studies en projectbegeleiding zitten hierin vervat.

Ook voor de verdere ontwikkeling van groen op het grondgebied van Tielt worden er middelen ingeschreven. Voor de ontwikkeling van het stadsrandbos en het landschapspark zal er niet enkel samengewerkt worden met bovenlokale partners (provincie, ANB): er is ook 600.000 euro voorzien op het budget van de stad. Dit zal deels gefinancierd worden door een op te richten groencompensatiefonds.

Vervolgens worden er ook nog investeringsmiddelen voorzien voor de verdere digitalisering van de werking en dienstverlening (o.m. e-loketten) (1.000.000 euro) en de actualisatie en uitbreiding van de bestaande bewakingscamera’s (120.000 euro) om de overlast in het stadscentrum kordaat te kunnen aanpakken. Ook wordt er 250.000 euro vrijgemaakt om speeltoestellen op de verschillende groenzones te plaatsen en aldus de aanzet te geven tot de invulling van het speelweefselplan. Voor het uitvoeren van recurrente taken (bvb. het maaien van bermen) wordt voor de Technische Dienst 500.000 euro uitgetrokken, bestemd voor aankoop en vervanging van materieel en voertuigen (o.a. een tractor met maaibalk). Tot slot worden ook middelen (540.000 euro) voorzien voor het noodzakelijk onderhoud van en investeringen in de begraafplaatsen, ook voor het bestaande funerair erfgoed.

Naast de hierboven geschetste investeringen worden ook extra of nieuwe middelen uitgetrokken die de leefgemeenschap ten goede komen. Zo worden de werkingssubsidies van de Tieltse verenigingen met 20% verhoogd en wordt er ingezet op de participatie van de inwoners en de wijken in het bijzonder.

Naast een stijging van de werkingssubsidies krijgen de verenigingen ook een logistieke ondersteuning. Zo krijgt de parochiezaal Kanegem een volledige renovatie (met aparte lokalen), waarvoor 3 miljoen is voorzien. In Schuiferskapelle wordt niet alleen in de jeugdlokalen geïnvesteerd maar ook in de kerk om tot een gedeeld gebruik te komen met de verenigingen. In Aarsele wordt de socio-culturele infrastructuur aangepakt en de sporthal gemoderniseerd. In Tielt wordt een podium voorzien om van de OLV-kerk een buikbare zaal te maken voor onze verenigingen.

Financieel

De bovengeschetste ambities van dit meerjarenplan moeten gefinancierd worden binnen de voorgeschreven evenwichtscriteria: zowel de autofinancieringsmarge als het resultaat op kasbasis moeten positief zijn. Om dat te realiseren, is van bij de start van het principe uitgegaan dat een beperking van de uitgaven van zowel Stad Tielt, OCMW, Zorg Tielt als AGB Tielt het uitgangspunt moet zijn.

  • 24% van het totale budget uit exploitatie gaat naar toegestane werkingssubsidies. Dat zijn bijdragen die de stad moet betalen aan bovenlokale samenwerkings-verbanden voor specifieke dienstverlening zoals brandweer, politie of IVIO (afval). De komende zes jaar stijgen deze bijdragen met ongeveer 7%.
  • de personeelskosten behappen een groot aandeel in dezelfde exploitatie-uitgaven (ongeveer een derde van het totale budget). Hier worden voor de komende zes jaar geen extra middelen voorzien. Uiteraard wordt wel rekening gehouden met wettelijk voorziene indexaties.
  • de werkingsmiddelen van het lokaal bestuur werden grondig bekeken: de budgetten van de bestaande werkingsmiddelen werden afgetopt. De middelen die daardoor vrijkwamen, zijn ingeschreven in nieuwe acties en initiatieven.

Op het vlak van investeringen is het steeds de bedoeling geweest om de nadruk te leggen op de noodzakelijke investeringen maar om die ook realistisch te houden. Met de voorziene investeringen zal er een inhaalbeweging worden gemaakt om het stedelijke patrimonium (onder meer wegen, gebouwen …) op te waarderen en niet verder te laten degraderen. Zoals hierboven geschetst, voorzien we in de periode 2020-2025 ruim 47 miljoen euro aan investeringen. Het is de bedoeling om een deel van die uitgaven te financieren met subsidies van bovenlokale en externe instanties.

Aan de inkomstenzijde komt een groot deel van de middelen van de Vlaamse steden en gemeenten van de Vlaamse Overheid. Dat gebeurt onder meer via overdrachten uit het gemeentefonds. Voor Tielt staat die inkomstenbron onder druk; zo verliezen we de komende zes jaar in totaal meer dan € 1.000.000 door het verdwijnen van VIVES uit Tielt. Het Vlaamse regeerakkoord voorziet echter wel extra middelen voor Tielt via het Open Ruimte Fonds (2,5 miljoen euro in zes jaar) en een tussenkomst in de responsabiliseringsbijdrage. Deze laatste twee financiële bronnen zijn (voorlopig) enkel voorzien tijdens deze legislatuur van de Vlaamse Regering en zijn dus allerminst duurzaam te noemen.

Wat de eigen middelen van het lokaal bestuur betreft: die zijn eerder beperkt (13 miljoen euro voor stad en OCMW samen). De afgelopen legislatuur werden immers de weinige investeringen met eigen middelen gefinancierd, waardoor dat spaarpotje geslonken is.

Op het vlak van externe schulden bestaat de doelstelling erin om de ingezette schuldafbouw verder door te trekken. Zelfs met dit uitgangspunt voor ogen kunnen we tijdens deze legislatuur 8 miljoen euro lenen. Dat betekent dat de uitstaande schuld evolueert van 22,4 miljoen euro per 1/1/2020 naar 17,7 miljoen euro aan het einde van de legislatuur (2025). Hiermee daalt de schuldratio verder. De schuldratio moet gelezen worden als de totale uitstaande schuld ten opzichte van de totale jaarlijkse exploitatie-ontvangsten. Algemeen wordt gesteld dat die best beneden de 1 blijft: voor Tielt blijft dit het geval en daarmee duiken wij onder het gemiddelde van vergelijkbare Vlaamse steden (Belfius-cluster).

Ook de andere kritische ratio (uitstaande schuld per inwoner) evolueert hiermee verder gunstig voor de Tieltenaar. Algemeen aangenomen wordt 1.000 euro per inwoner als een gezonde situatie gezien. Met deze voorziene bijkomende leningen daalt die uitstaande schuld nog verder naar 785 euro per inwoner voor wat betreft de schulden van de stad. Daarmee doen we ook beter dan de vergelijkbare Vlaamse steden (Belfius-cluster).

Na een doorgedreven en grondige studie en analyse van alle uitgaven, verwachtingen en noden werd de fiscaliteit onderzocht zodat alle noodzakelijke investeringen kunnen worden gefinancierd terwijl een duurzaam en financieel gezond beleid vooropgesteld blijft. Zo heeft een externe expert de volledige stedelijke fiscaliteit doorgelicht en vergeleken met andere (vergelijkbare) steden en gemeenten. Aangezien het de bedoeling is dat alle schouders op een faire manier bijdragen, wordt onder meer een belasting op tweede verblijven ingevoerd. Ook zal in de toekomst een kleine bijdrage gevraagd worden voor overnachtingen in onze stad. Tot slot wordt de belasting op drijfkracht afgeschaft: die wordt vervangen door een systeem waarbij grote bedrijven gestimuleerd worden om energiebesparende inspanningen te leveren die het milieu ten goede komen. Tot slot werden de belasting opcentiemen op onroerende voorheffing en de aanvullende personenbelasting aangepast naar het gemiddelde van de omliggende Midwest-gemeentes. De komende jaren zullen die respectievelijk 1032 opct en 7,5% bedragen.

Deze resem aan maatregelen betekent dat zowel de autofinancieringsmarge positief is in 2025 (€ 1.728.545) en het beschikbare budgettaire resultaat op het einde van deze legislatuur € 3.529.802 bedraagt.